Η Γερμανία σχεδιάζει σημαντική μεταρρύθμιση της εβδομάδας εργασίας: Το ευέλικτο ωράριο θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον κανόνα των 8 ωρών

Η κυβέρνηση πιέζει για εβδομαδιαίο όριο ωρών αντί για ημερήσιο όριο

Ο κυβερνητικός συνασπισμός της Γερμανίας, που αποτελείται από το CDU/CSU και το SPD, προωθεί ένα σχέδιο που θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο ρυθμίζονται οι ώρες εργασίας στη χώρα. Η βασική πρόταση αντικαθιστά το μακροχρόνιο όριο οκτώ ωρών ημερήσιας εργασίας με μέγιστο εβδομαδιαίο όριο 48 ωρών, ευθυγραμμίζοντας τη γερμανική νομοθεσία με την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τον Χρόνο Εργασίας. Σύμφωνα με αυτή την αλλαγή, οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να εργάζονται τέσσερις ημέρες των 10 ωρών ή ακόμα και να διαρθρώνουν τον χρόνο τους σε εναλλακτικές μορφές, εφόσον οι συνολικές ώρες δεν υπερβαίνουν το εβδομαδιαίο όριο.

Η σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση, η οποία περιγράφεται στη συμφωνία συνασπισμού, θα εισαγάγει μεγαλύτερη ευελιξία τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζομένους. Οι υποστηρικτές υποστηρίζουν ότι επιτρέπει μια καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Οι επικριτές προειδοποιούν, ωστόσο, για πιθανές συνέπειες για την υγεία και την ασφάλεια, ειδικά σε τομείς με σωματικά απαιτητική εργασία ή εργασία με βάρδιες.

Δημόσια Υποστήριξη και Διχασμένες Γνώμες

Μια πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη από την YouGov για λογαριασμό της Deutsche Presse-Agentur δείχνει ότι το 38% των ερωτηθέντων υποστηρίζει τη μετάβαση προς ένα εβδομαδιαίο πλαίσιο χρόνου εργασίας. Το 37% είναι αντίθετο και το XNUMX% παραμένει ουδέτερο. Η υποστήριξη είναι ιδιαίτερα ισχυρή μεταξύ των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης που βλέπουν το τετραήμερο μοντέλο ως πύλη για μεγαλύτερα Σαββατοκύριακα.

Μεταξύ όσων τάσσονται υπέρ, το 82% αναφέρει αυξημένη ευελιξία για τους εργαζόμενους, ενώ το 44% πιστεύει επίσης ότι οι εργοδότες επωφελούνται από λιγότερο άκαμπτο ωράριο. Ωστόσο, το 66% όσων αντιτίθενται υποστηρίζουν ότι η παραγωγικότητα θα μπορούσε να μειωθεί εάν οι καθημερινές περίοδοι εργασίας παραταθούν πέραν των οκτώ ωρών και το 61% ανησυχεί για την εξάντληση των εργαζομένων.

Όταν ρωτήθηκαν για τις προσωπικές τους προτιμήσεις, το 37% των ερωτηθέντων θα προτιμούσαν να εργάζονται δέκα ώρες σε τέσσερις ημέρες —εάν αμείβονταν το ίδιο με μια τυπική πενθήμερη εβδομάδα— ενώ μόνο το 28% τάσσεται υπέρ του παραδοσιακού οκτάωρου μοντέλου πενθήμερης απασχόλησης.

Οι εργοδότες είναι προσεκτικοί, τα συνδικάτα ανησυχούν

Ενώ η κυβέρνηση προωθεί την αλλαγή ως ένα βήμα προς σύγχρονους, προσαρμόσιμους εργατικούς νόμους, οι αντιδράσεις μεταξύ εργοδοτών και συνδικάτων ποικίλλουν σημαντικά. Μια μελέτη του φιλικού προς τους εργοδότες Ινστιτούτου Γερμανικής Οικονομίας (IW) διαπίστωσε ότι μόνο το 20% των επιχειρήσεων πιστεύει ότι τέτοια συμπιεσμένα ωράρια εργασίας είναι εφικτά. Πολλές φοβούνται το πρόσθετο κόστος προσωπικού για την κάλυψη της πέμπτης ημέρας, ιδίως σε τομείς που βασίζονται στις υπηρεσίες.

Τα συνδικάτα έχουν εκφράσει έντονες επιφυλάξεις. Το Ινστιτούτο Hugo Sinzheimer (HSI) του Ιδρύματος Hans Böckler προειδοποιεί ότι οι παρατεταμένες εργάσιμες ημέρες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων αυξημένων κινδύνων καρδιαγγειακών παθήσεων, ψυχικών ασθενειών και εργατικών ατυχημάτων. Σε μια έκθεση, οι ερευνητές του HSI σημείωσαν ότι οι ημέρες που υπερβαίνουν τις οκτώ ώρες οδηγούν σταθερά σε υψηλότερες απουσίες και ψυχολογική καταπόνηση.

Η πρόεδρος του DGB, Γιασμίν Φαχίμι, επέκρινε τη μεταρρύθμιση σε δημόσιες δηλώσεις, προειδοποιώντας ότι θα μπορούσε να νομιμοποιήσει εκμεταλλευτικά μοντέλα εργασίας, ιδίως στους τομείς της υπεργολαβικής εφοδιαστικής και της φιλοξενίας. Τόνισε ότι η υπονόμευση του κανόνα των οκτώ ωρών θα μπορούσε να διαβρώσει τις βασικές προστασίες που ενσωματώνονται στο γερμανικό εργατικό δίκαιο.

Μέτρα ασφαλείας και νόμιμα όρια παραμένουν

Παρά τις ανησυχίες, οι προτεινόμενες αλλαγές δεν θα εξαλείψουν τις υφιστάμενες απαιτήσεις για την περίοδο ανάπαυσης. Σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ, οι εργαζόμενοι πρέπει να εξακολουθούν να λαμβάνουν 11 ώρες ανάπαυσης μεταξύ των βάρδιων και η μέγιστη εβδομαδιαία εργάσιμη ώρα παραμένει περιορισμένη στις 48 ώρες, συμπεριλαμβανομένων των υπερωριών. Οι συλλογικές συμβάσεις, οι ατομικές συμβάσεις και η προστασία των εργατικών συνδικάτων θα συνεχίσουν να ισχύουν.

Οι υποστηρικτές της Γερμανικής Ένωσης Εργοδοτών (BDA) υποστηρίζουν ότι αυτοί οι μηχανισμοί ασφαλείας είναι επαρκείς. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της BDA, Στέφεν Κάμπετερ, η υγεία των εργαζομένων θα παραμείνει προστατευμένη στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης λόγω των επίμονων υποχρεώσεων σχετικά με τις περιόδους ανάπαυσης και διαλειμμάτων.

Ιστορικό Πλαίσιο και Μεταβαλλόμενες Τάσεις

Η οκτάωρη εργάσιμη ημέρα αποτελεί νόμιμο πρότυπο στη Γερμανία από το 1918, εμπνευσμένη από τα εργατικά κινήματα του 19ου αιώνα και διαδεδομένη από τον Βρετανό μεταρρυθμιστή Ρόμπερτ Όουεν. Η αρχική ιδέα - οκτώ ώρες για εργασία, οκτώ για ανάπαυση και οκτώ για προσωπικό χρόνο - έχει διαμορφώσει την εργασιακή πολιτική για γενιές. Ωστόσο, οι δημογραφικές αλλαγές, η έλλειψη εργατικού δυναμικού και οι οικονομικές πιέσεις έχουν αναζωπυρώσει τη συζήτηση σχετικά με το εάν η δομή εξακολουθεί να ταιριάζει στις σύγχρονες ανάγκες.

Οι μέσες ετήσιες ώρες εργασίας στη Γερμανία έχουν μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, από 1,478 ώρες το 1991 σε 1,295 το 2023. Αυτή η μείωση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση της μερικής απασχόλησης και όχι σε λιγότερες ημέρες εργασίας για τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής διερευνούν τώρα τρόπους για να βελτιώσουν την αποδοτικότητα, ανταποκρινόμενοι παράλληλα στις σύγχρονες απαιτήσεις για ευελιξία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.

Η μεταρρύθμιση θα μπορούσε να ξεκινήσει μια νέα εποχή στην εργασιακή κουλτούρα

Εάν εφαρμοστεί, η μεταρρύθμιση θα σηματοδοτήσει μια σημαντική πολιτισμική και νομική μετατόπιση στο εργασιακό σύστημα της Γερμανίας. Ενώ ανοίγει την πόρτα σε πιο προσαρμόσιμα ωράρια εργασίας και ενδεχομένως λιγότερες μετακινήσεις, εγείρει επίσης σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη μακροπρόθεσμη υγεία, τη δικαιοσύνη σε όλους τους τομείς και τις πρακτικές προκλήσεις της εφαρμογής.

Οι συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ κυβερνητικών αξιωματούχων, συνδικάτων και εκπροσώπων επιχειρήσεων αναμένεται να καθορίσουν το ακριβές νομικό πλαίσιο και τις προϋποθέσεις. Η μελλοντική πορεία παραμένει αμφιλεγόμενη, αλλά η δυναμική πίσω από αυτή την αλλαγή υποδηλώνει μια σημαντική μεταμόρφωση στον τρόπο με τον οποίο οι Γερμανοί ενδέχεται να εργάζονται στο εγγύς μέλλον.